Categorieën
Natuur

Hommels spotten bij Limburg Lavendel

Vorige woensdag, net voordat een tropische hitte onze contreien binnensloop, waren Stef en ik in Stokrooie. Voor een professioneel project had ik foto’s nodig van lavendel en waar kon ik die beter maken dan bij Limburg Lavendel?
Het laatste uur voor sluitingstijd benutten we met het maken van honderden foto’s. Het gonsde van de hommels op de lavendelstruiken en al dat leven leidde onverwacht tot deze fotoreeks. En dit blogbericht.


Hommel op lavendel bij Limburg Lavendel in Hasselt.
Een akkerhommel in de lavendel.

Hommels en andere bijen

Hommels vind ik bijzonder fascinerend wezentjes.

In de zomer van 2016 maakte ik een foto van een hommel die rustte op het blad van een gele zonnebloem in onze achtertuin. Hommels in rust, ik tref ze niet dikwijls aan. Meestal zijn ze naarstig in de weer met hun zoektocht naar voedsel.

Brits hoogleraar Dave Goulson schreef enkele jaren geleden ‘Een verhaal met een angel’, een bijzonder boeiend boek over hommels. Zo’n boek dat je met andere ogen doet kijken naar deze brommende insecten.


Hommel op lavendel bij de Lavendelhoeve in Hasselt.
Even uitreiken naar de volgende bloemaar.

Limburg Lavendel - hommel
En daar gaat een andere aardhommel!

Wist je dat alle hommels bijen zijn, maar lang niet alle bijen hommels?

In deze lezing van Dave Goulson doet hij het verschil uit de doeken. Hij licht ook toe waarom hommels zo uitermate belangrijk zijn voor ons mensen.

Ook andere bijen helpen bij de bestuiving van gewassen maar sommige planten, zoals tomaten en aardbeien, hebben hommels broodnodig. Omdat alleen hommels die trillingen veroorzaken die tot bestuiving leiden.

Met het stuifmeel in zijn helmknop lokt de plant de hommel. De hommel trilt dat stuifmeel uit de bloem, met behulp van zijn vleugels.

Dat noemen ze buzz pollination of zoembestuiving. Als mens kan je die trillingen nabootsen maar hommels zijn daar zoveel beter in.


Hommel op lavendel bij Limburg Lavendel in Hasselt.

Hommel op lavendel bij Limburg Lavendel in Hasselt.

Hommels herkennen

Ook bij hommels heb je mannelijke en vrouwelijke exemplaren.

De mannetjes leven alleen om te paren met een koningin. En verder vliegen ze maar wat rond, zo ontdekte ik tijdens het bekijken van de lezing.
De werksters helpen de koningin in het nest en ze verzamelen nectar waarvan ze een klein voorraadje aanleggen voor mindere tijden.


Hommel-werkster met stuifmeelkorfjes op de achterpoten.
Aardhommel-werkster met stuifmeelkorfjes op de achterpoten.

Met wat geluk zie je nog andere vrouwtjes rondvliegen. De hommelkoninginnen tref je aan vroeg in het voorjaar of tijdens hun bruidsvlucht in de zomer. De rest van hun leven brengen ze onder de grond door.

Ondanks mijn fascinatie voor hommels vind ik het nog altijd moeilijk om de verschillende hommelsoorten te onderscheiden. Gelukkig is er op de website van Natuurpunt een pagina waarop ik kan terugvallen bij twijfel. En anders is er ook altijd nog de handige app Obsidentify.


Hommel op lavendel bij Limburg Lavendel in Hasselt.
Aardhommel met prachtige vleugeltjes.

Warmbloedige insecten

Eén van die dingen die ik mij nog herinner uit het boek is dat hommels net als wij warmbloedig zijn en daardoor buitenbeentjes zijn in de insectenwereld. Hun lichaamstemperatuur (32 à 35°C) kunnen ze zelf regelen door met hun borstspieren te trillen. En net als wij kunnen ze oververhit raken als die temperatuur te hoog wordt. Doordat ze geconfronteerd worden met een hittegolf bijvoorbeeld.

Hommels houden van koelere temperaturen. Als de buitentemperaturen de hunne overstijgen, moeten ze voor afkoeling van het hommelnest zorgen. En dat doen ze door voor ventilator te spelen.
Hoe dat in zijn werkt gaat, dat lees je ook weer in dat boek.


Lavendelhoeve Hasselt
Een weidehommel.

De hommels die je buiten aantreft zijn altijd in de weer, op zoek naar nectar en stuifmeel. Ze verbruiken zoveel energie tijdens hun vlucht dat ze voortdurend suikerrijke voeding moeten putten uit bloeiende planten.

Tijdens het fotograferen van tientallen hommels vorige woensdag, viel me op hoe dikwijls de kleine hommels uit beeld vlogen. Voor ik kon inzoomen, had hun honger hen alweer voortgedreven naar andere bloemen buiten beeld.

De grote hommels daarentegen namen hun tijd. Ze leken log en minder wendbaar. Dat maakte van hen veel betere fotomodellen.


Lavendelhoeve Hasselt
Tussen de honderden foto’s zaten er ook als deze. Onscherpe beelden met hommels die buiten beeld vlogen. En ook dit heeft wel iets, vind ik.

Planten voor hommels

Wil je graag meer hommels in je tuin? Dan zijn bloemen een must. Vooral bloemen van kruiden en planten die thuishoren in de cottage garden.

Bloeiers als krokussen en longkruid leveren al voedsel vroeg in het voorjaar. Later in het voorjaar worden vingerhoedskruid en geranium druk bezocht. In de zomer vallen stokroos, echinacea, acanthus en rode klaver in de smaak. En lavendel natuurlijk.
O ja, en de vlinderstruik, die ’s zomers altijd gonst van de hommels en andere bijen.

Waarom ik het zo fijn vind om al deze planten in onze tuin te hebben? Omdat het een plezier is om deze ‘buzzing bumblebees’ zoals de Britten zeggen, te observeren. 🙂


Hommel op lavendel bij Limburg Lavendel in Hasselt.

Tijdens mijn tuinwerk in de borders vliegen de hommels ’s zomers om me heen, op hun doel af (een bloem) doch mij ontwijkend. Soms voel ik er eentje per ongeluk tegen me aan ploffen en dat is altijd even schrikken. Maar daarna vervolgen we elk weer onze eigen weg.

Wil je weten met welke planten je hommels en andere wilde bijen kunt aantrekken? Op Tuinadvies.be vind je een lijstje terug. Je kunt ook de filmpjes bekijken die hommelexpert Goulson maakte in zijn tuin.


Wil je ook hommels gaan spotten in Hasselt? Of gewoon genieten van de aanblik en de typische geur van een veld vol lavendel? Limburg Lavendel is in deze tijd van het jaar alle dagen open behalve op vrijdag. Raadpleeg voor je vertrek zeker de openingsuren.
En weet dat er daar ook veel meer te beleven valt.


Lavendelhoeve Hasselt

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Don`t copy text!